No Result
View All Result
Əlaqə
Lightup.az
  • Ana səhifə
  • Texnologiya
    Sidney Texnologiya Universitetinin alimləri görmə məhdudiyyətli insanların “görməsinə” kömək etmək üçün vizual məlumatları “akustik toxunuş” adlanan fərqli səs simvollarına çevirən yeni nəsil ağıllı eynək hazırlayıblar.

    Sidney Texnologiya Universitetinin alimləri görmə məhdudiyyətli insanların “görməsinə” kömək etmək üçün vizual məlumatları “akustik toxunuş” adlanan fərqli səs simvollarına çevirən yeni nəsil ağıllı eynək hazırlayıblar.

    Süni intellektə əsaslanan startap xüsusi bir başlıqla yuxularınızı idarə etməyi hədəfləyir

    Süni intellektə əsaslanan startap xüsusi bir başlıqla yuxularınızı idarə etməyi hədəfləyir

    Bir neçə dəqiqə ərzində təyyarəyə çevrilən avtomobil uçuş icazəsi aldı.

    Bir neçə dəqiqə ərzində təyyarəyə çevrilən avtomobil uçuş icazəsi aldı.

    Meta-dünyanın ən sürətli süni intellekt kompüterini yaradır

    Meta-dünyanın ən sürətli süni intellekt kompüterini yaradır

    Apple şirkətinin dəyəri 3 trilyon dollar həddini keçib

    Apple şirkətinin dəyəri 3 trilyon dollar həddini keçib

    LİNKEDINƏ YENİ RƏQİB: “TİKTOK RESUMES”

    LİNKEDINƏ YENİ RƏQİB: “TİKTOK RESUMES”

    METAVERSE GÜNLÜK HƏYATIMIZA NECƏ TƏSİR EDƏCƏK?

    METAVERSE GÜNLÜK HƏYATIMIZA NECƏ TƏSİR EDƏCƏK?

    Qızıl balıqlar araba idərə etməyi öyrəndi: Quru mühitində yönlərini müyəyyən etməyi və gəzə bildikləri kəşf edilmişdir.

    Qızıl balıqlar araba idərə etməyi öyrəndi: Quru mühitində yönlərini müyəyyən etməyi və gəzə bildikləri kəşf edilmişdir.

    Çinin süni günəşindən yeni rekord: 70 milyon dərəcə istilikdə 17 dəqiqə işlədi

    Çinin süni günəşindən yeni rekord: 70 milyon dərəcə istilikdə 17 dəqiqə işlədi

  • Kitab
    Oxu və Qazan IX müsabiqəsinin nəticələri açıqlandı

    Oxu və Qazan IX müsabiqəsinin nəticələri açıqlandı

    Titanikin ən görkəmli qurbanı: Ömər Xəyyamın Rübailəri

    Titanikin ən görkəmli qurbanı: Ömər Xəyyamın Rübailəri

    Light Up in təşkilatçılığı ilə Rövşən Abdullaoğlu ilə görüş keçirilmişdir

    Light Up in təşkilatçılığı ilə Rövşən Abdullaoğlu ilə görüş keçirilmişdir

    Bu gün Beynəlxalq Kitab Bağışlama Günüdür

    Bu gün Beynəlxalq Kitab Bağışlama Günüdür

    Oxu və Qazan yarışmasında fərqlənən iştirakçılara mükafatlar təqdim edili

    Oxu və Qazan yarışmasında fərqlənən iştirakçılara mükafatlar təqdim edili

    Oxu və Qazan VIII müsabiqəsinin nəticələri açıqlandı

    Oxu və Qazan VIII müsabiqəsinin nəticələri açıqlandı

    Oxu və Qazan VII müsabiqəsinin nəticələri açıqlandı

    Oxu və Qazan VII müsabiqəsinin nəticələri açıqlandı

    Bu psixoloji kitabları mütləq oxuyun!

    Bu psixoloji kitabları mütləq oxuyun!

    Kitablar haqqında bunları bilirsiniz? – MARAQLI

    Kitablar haqqında bunları bilirsiniz? – MARAQLI

  • Rubrikalar
    • All
    • Müsahibələr
    Nobel mükafatı laureatı: İnsanlar heç vaxt başqa planetdə yaşamayacaqlar!

    Nobel mükafatı laureatı: İnsanlar heç vaxt başqa planetdə yaşamayacaqlar!

    OXU və QAZAN VIII

    OXU və QAZAN VIII

    OXU və QAZAN VII

    OXU və QAZAN VII

    OXU VƏ QAZAN III

    “OXU VƏ QAZAN V” yarışmasının qalibləri mükafatlandırılıb

    OXU VƏ QAZAN III

    OXU VƏ QAZAN VI

    “Xızır Baba təqaüdü” – nə müraciət başladı

    “Xızır Baba təqaüdü”-nə müraciət müddəti uzadıldı

    Vəfadar Babayev: Məni axtaran, görüşmək istəyən kimsə olanda – “Qardaş mən Şuşadayam, gəlim həll edərik” – cümləsini necə bir həzzlə yazdığımı təsəvvür edə bilməzsiz…

    Vəfadar Babayev: Məni axtaran, görüşmək istəyən kimsə olanda – “Qardaş mən Şuşadayam, gəlim həll edərik” – cümləsini necə bir həzzlə yazdığımı təsəvvür edə bilməzsiz…

    “Xızır Baba təqaüdü” – nə müraciət başladı

    “Xızır Baba təqaüdü” – nə müraciət başladı

    OXU VƏ QAZAN III

    OXU və QAZAN V

  • LifeHack
    KEMPİNQ ÜÇÜN 5 LİFEHACK

    KEMPİNQ ÜÇÜN 5 LİFEHACK

    Xəyallarınızın peşəsi SMM-dirsə, bu 5 məsləhət sizə çox kömək edəcək

    Xəyallarınızın peşəsi SMM-dirsə, bu 5 məsləhət sizə çox kömək edəcək

    Mütləq bilməli olduğunuz 100 faydalı internet saytı

    Mütləq bilməli olduğunuz 100 faydalı internet saytı

    İşinizi asanlaşdıracaq ən faydalı mobil tətbiqlər

    İşinizi asanlaşdıracaq ən faydalı mobil tətbiqlər

    Google-da axtarış edərkən bu SƏHVLƏRƏ yol verməyin!

    Google-da axtarış edərkən bu SƏHVLƏRƏ yol verməyin!

  • İqtisadiyyat
    Tacikistan Prezidenti İtaliya və Vatikana ilk dəfə rəsmi səfərə yola düşüb

    Tacikistan Prezidenti İtaliya və Vatikana ilk dəfə rəsmi səfərə yola düşüb

    Azərbaycanla Türkiyə arasında ekoloji sahədə əməkdaşlıq müzakirə edilib

    Azərbaycanla Türkiyə arasında ekoloji sahədə əməkdaşlıq müzakirə edilib

    ABŞ Türkiyə ilə onun “F-35” proqramına qayıtması imkanlarını müzakirə edir

    ABŞ Türkiyə ilə onun “F-35” proqramına qayıtması imkanlarını müzakirə edir

    Çavuşoğlu: Azərbaycanın hüquqlarının müdafiəsi boynumuzun borcudur

    Çavuşoğlu: Azərbaycanın hüquqlarının müdafiəsi boynumuzun borcudur

    Kanada Türkiyəyə “Bayraktar”ın hissələrinin tədarükünü bərpa edəcək

    Kanada Türkiyəyə “Bayraktar”ın hissələrinin tədarükünü bərpa edəcək

    Türkiyə lideri: “İlin əvvəlindən terrorla əlaqəsi olan 465 nəfər saxlanılıb”

    Türkiyə lideri: “İlin əvvəlindən terrorla əlaqəsi olan 465 nəfər saxlanılıb”

    Ermənistan Türkiyə ilə keçid məntəqəsini istifadəyə verməyə hazırdır

    Ermənistan Türkiyə ilə keçid məntəqəsini istifadəyə verməyə hazırdır

    Qırğızıstan Prezidenti Sadır Japarov Azərbaycana işgüzar səfərə gəlib

    Qırğızıstan Prezidenti Sadır Japarov Azərbaycana işgüzar səfərə gəlib

    2024-cü ilin əsas hadisəsi Ermənistanla sülh müqaviləsi olacaq

    2024-cü ilin əsas hadisəsi Ermənistanla sülh müqaviləsi olacaq

  • Psixologiya
    Ponzo illüziyası nədir?

    Ponzo illüziyası nədir?

    Yaşamağa bir ilimiz qalsa

    Yaşamağa bir ilimiz qalsa

    Həyatımızdakı kəpənək effekti, və onun nəticəsi

    Həyatımızdakı kəpənək effekti, və onun nəticəsi

    Psixoloji Plasebo Effekti nədir?

    Psixoloji Plasebo Effekti nədir?

    Deja Vu – Matrixdəki səhvdirmi?

    Deja Vu – Matrixdəki səhvdirmi?

    Müntəzəm “30 dəqiqə” metodu həyatımızı yaxşıya doğru dəyişir

    Müntəzəm “30 dəqiqə” metodu həyatımızı yaxşıya doğru dəyişir

    Xarakter tipləri: introvert, ekstravert və ambivert (sentrovert)

    Xarakter tipləri: introvert, ekstravert və ambivert (sentrovert)

    İnsanlara təsir göstərməyin 8 əsas üsulu ilə tanış olaq

    İnsanlara təsir göstərməyin 8 əsas üsulu ilə tanış olaq

    Məhsuldar bir gündəlik plan yaratmağın 4 sirri

    Məhsuldar bir gündəlik plan yaratmağın 4 sirri

  • Gündəlik
    Azərbaycanın ikinci böyük elektrik stansiyası təmir edilir  

    Azərbaycanın ikinci böyük elektrik stansiyası təmir edilir  

    Hikmət Mirzəyev Səlcuq Bayraktaroğlu ilə görüşüb

    Hikmət Mirzəyev Səlcuq Bayraktaroğlu ilə görüşüb

    Azərbaycanda Ramazan ayı başlayıb

    Azərbaycanda Ramazan ayı başlayıb

    İstanbulda məşhur körpü Azərbaycan bayrağının rənglərində işıqlandırılıb

    İstanbulda məşhur körpü Azərbaycan bayrağının rənglərində işıqlandırılıb

    LightUp Training Platform olaraq bütün izləyicilərimizi və Azərbaycan xalqını 8 Noyabr Zəfər Günü münasibətilə təbrik edirik.Zəfər sənindir, Azərbaycan!

    LightUp Training Platform olaraq bütün izləyicilərimizi və Azərbaycan xalqını 8 Noyabr Zəfər Günü münasibətilə təbrik edirik.
    Zəfər sənindir, Azərbaycan!

    İlham Əliyev Füzuli şəhərində ikinci yaşayış kompleksinin təməlini qoyub.

    İlham Əliyev Füzuli şəhərində ikinci yaşayış kompleksinin təməlini qoyub.

    Cəmi 3 ay əvvəl “problem yoxdur” demişdi – Bu gün isə bank bağlandı

    Cəmi 3 ay əvvəl “problem yoxdur” demişdi – Bu gün isə bank bağlandı

    ƏLİYEVİN 20 İLLİYİNDƏ VURDUĞU TARİXİ  MÖHÜR – MİATSUM SÜQUT ETDİ !

    ƏLİYEVİN 20 İLLİYİNDƏ VURDUĞU TARİXİ MÖHÜR – MİATSUM SÜQUT ETDİ !

    2400 illik ölümün müasir texnologiya ilə adınlaşdırılması.

    2400 illik ölümün müasir texnologiya ilə adınlaşdırılması.

  • Ana səhifə
  • Texnologiya
    Sidney Texnologiya Universitetinin alimləri görmə məhdudiyyətli insanların “görməsinə” kömək etmək üçün vizual məlumatları “akustik toxunuş” adlanan fərqli səs simvollarına çevirən yeni nəsil ağıllı eynək hazırlayıblar.

    Sidney Texnologiya Universitetinin alimləri görmə məhdudiyyətli insanların “görməsinə” kömək etmək üçün vizual məlumatları “akustik toxunuş” adlanan fərqli səs simvollarına çevirən yeni nəsil ağıllı eynək hazırlayıblar.

    Süni intellektə əsaslanan startap xüsusi bir başlıqla yuxularınızı idarə etməyi hədəfləyir

    Süni intellektə əsaslanan startap xüsusi bir başlıqla yuxularınızı idarə etməyi hədəfləyir

    Bir neçə dəqiqə ərzində təyyarəyə çevrilən avtomobil uçuş icazəsi aldı.

    Bir neçə dəqiqə ərzində təyyarəyə çevrilən avtomobil uçuş icazəsi aldı.

    Meta-dünyanın ən sürətli süni intellekt kompüterini yaradır

    Meta-dünyanın ən sürətli süni intellekt kompüterini yaradır

    Apple şirkətinin dəyəri 3 trilyon dollar həddini keçib

    Apple şirkətinin dəyəri 3 trilyon dollar həddini keçib

    LİNKEDINƏ YENİ RƏQİB: “TİKTOK RESUMES”

    LİNKEDINƏ YENİ RƏQİB: “TİKTOK RESUMES”

    METAVERSE GÜNLÜK HƏYATIMIZA NECƏ TƏSİR EDƏCƏK?

    METAVERSE GÜNLÜK HƏYATIMIZA NECƏ TƏSİR EDƏCƏK?

    Qızıl balıqlar araba idərə etməyi öyrəndi: Quru mühitində yönlərini müyəyyən etməyi və gəzə bildikləri kəşf edilmişdir.

    Qızıl balıqlar araba idərə etməyi öyrəndi: Quru mühitində yönlərini müyəyyən etməyi və gəzə bildikləri kəşf edilmişdir.

    Çinin süni günəşindən yeni rekord: 70 milyon dərəcə istilikdə 17 dəqiqə işlədi

    Çinin süni günəşindən yeni rekord: 70 milyon dərəcə istilikdə 17 dəqiqə işlədi

  • Kitab
    Oxu və Qazan IX müsabiqəsinin nəticələri açıqlandı

    Oxu və Qazan IX müsabiqəsinin nəticələri açıqlandı

    Titanikin ən görkəmli qurbanı: Ömər Xəyyamın Rübailəri

    Titanikin ən görkəmli qurbanı: Ömər Xəyyamın Rübailəri

    Light Up in təşkilatçılığı ilə Rövşən Abdullaoğlu ilə görüş keçirilmişdir

    Light Up in təşkilatçılığı ilə Rövşən Abdullaoğlu ilə görüş keçirilmişdir

    Bu gün Beynəlxalq Kitab Bağışlama Günüdür

    Bu gün Beynəlxalq Kitab Bağışlama Günüdür

    Oxu və Qazan yarışmasında fərqlənən iştirakçılara mükafatlar təqdim edili

    Oxu və Qazan yarışmasında fərqlənən iştirakçılara mükafatlar təqdim edili

    Oxu və Qazan VIII müsabiqəsinin nəticələri açıqlandı

    Oxu və Qazan VIII müsabiqəsinin nəticələri açıqlandı

    Oxu və Qazan VII müsabiqəsinin nəticələri açıqlandı

    Oxu və Qazan VII müsabiqəsinin nəticələri açıqlandı

    Bu psixoloji kitabları mütləq oxuyun!

    Bu psixoloji kitabları mütləq oxuyun!

    Kitablar haqqında bunları bilirsiniz? – MARAQLI

    Kitablar haqqında bunları bilirsiniz? – MARAQLI

  • Rubrikalar
    • All
    • Müsahibələr
    Nobel mükafatı laureatı: İnsanlar heç vaxt başqa planetdə yaşamayacaqlar!

    Nobel mükafatı laureatı: İnsanlar heç vaxt başqa planetdə yaşamayacaqlar!

    OXU və QAZAN VIII

    OXU və QAZAN VIII

    OXU və QAZAN VII

    OXU və QAZAN VII

    OXU VƏ QAZAN III

    “OXU VƏ QAZAN V” yarışmasının qalibləri mükafatlandırılıb

    OXU VƏ QAZAN III

    OXU VƏ QAZAN VI

    “Xızır Baba təqaüdü” – nə müraciət başladı

    “Xızır Baba təqaüdü”-nə müraciət müddəti uzadıldı

    Vəfadar Babayev: Məni axtaran, görüşmək istəyən kimsə olanda – “Qardaş mən Şuşadayam, gəlim həll edərik” – cümləsini necə bir həzzlə yazdığımı təsəvvür edə bilməzsiz…

    Vəfadar Babayev: Məni axtaran, görüşmək istəyən kimsə olanda – “Qardaş mən Şuşadayam, gəlim həll edərik” – cümləsini necə bir həzzlə yazdığımı təsəvvür edə bilməzsiz…

    “Xızır Baba təqaüdü” – nə müraciət başladı

    “Xızır Baba təqaüdü” – nə müraciət başladı

    OXU VƏ QAZAN III

    OXU və QAZAN V

  • LifeHack
    KEMPİNQ ÜÇÜN 5 LİFEHACK

    KEMPİNQ ÜÇÜN 5 LİFEHACK

    Xəyallarınızın peşəsi SMM-dirsə, bu 5 məsləhət sizə çox kömək edəcək

    Xəyallarınızın peşəsi SMM-dirsə, bu 5 məsləhət sizə çox kömək edəcək

    Mütləq bilməli olduğunuz 100 faydalı internet saytı

    Mütləq bilməli olduğunuz 100 faydalı internet saytı

    İşinizi asanlaşdıracaq ən faydalı mobil tətbiqlər

    İşinizi asanlaşdıracaq ən faydalı mobil tətbiqlər

    Google-da axtarış edərkən bu SƏHVLƏRƏ yol verməyin!

    Google-da axtarış edərkən bu SƏHVLƏRƏ yol verməyin!

  • İqtisadiyyat
    Tacikistan Prezidenti İtaliya və Vatikana ilk dəfə rəsmi səfərə yola düşüb

    Tacikistan Prezidenti İtaliya və Vatikana ilk dəfə rəsmi səfərə yola düşüb

    Azərbaycanla Türkiyə arasında ekoloji sahədə əməkdaşlıq müzakirə edilib

    Azərbaycanla Türkiyə arasında ekoloji sahədə əməkdaşlıq müzakirə edilib

    ABŞ Türkiyə ilə onun “F-35” proqramına qayıtması imkanlarını müzakirə edir

    ABŞ Türkiyə ilə onun “F-35” proqramına qayıtması imkanlarını müzakirə edir

    Çavuşoğlu: Azərbaycanın hüquqlarının müdafiəsi boynumuzun borcudur

    Çavuşoğlu: Azərbaycanın hüquqlarının müdafiəsi boynumuzun borcudur

    Kanada Türkiyəyə “Bayraktar”ın hissələrinin tədarükünü bərpa edəcək

    Kanada Türkiyəyə “Bayraktar”ın hissələrinin tədarükünü bərpa edəcək

    Türkiyə lideri: “İlin əvvəlindən terrorla əlaqəsi olan 465 nəfər saxlanılıb”

    Türkiyə lideri: “İlin əvvəlindən terrorla əlaqəsi olan 465 nəfər saxlanılıb”

    Ermənistan Türkiyə ilə keçid məntəqəsini istifadəyə verməyə hazırdır

    Ermənistan Türkiyə ilə keçid məntəqəsini istifadəyə verməyə hazırdır

    Qırğızıstan Prezidenti Sadır Japarov Azərbaycana işgüzar səfərə gəlib

    Qırğızıstan Prezidenti Sadır Japarov Azərbaycana işgüzar səfərə gəlib

    2024-cü ilin əsas hadisəsi Ermənistanla sülh müqaviləsi olacaq

    2024-cü ilin əsas hadisəsi Ermənistanla sülh müqaviləsi olacaq

  • Psixologiya
    Ponzo illüziyası nədir?

    Ponzo illüziyası nədir?

    Yaşamağa bir ilimiz qalsa

    Yaşamağa bir ilimiz qalsa

    Həyatımızdakı kəpənək effekti, və onun nəticəsi

    Həyatımızdakı kəpənək effekti, və onun nəticəsi

    Psixoloji Plasebo Effekti nədir?

    Psixoloji Plasebo Effekti nədir?

    Deja Vu – Matrixdəki səhvdirmi?

    Deja Vu – Matrixdəki səhvdirmi?

    Müntəzəm “30 dəqiqə” metodu həyatımızı yaxşıya doğru dəyişir

    Müntəzəm “30 dəqiqə” metodu həyatımızı yaxşıya doğru dəyişir

    Xarakter tipləri: introvert, ekstravert və ambivert (sentrovert)

    Xarakter tipləri: introvert, ekstravert və ambivert (sentrovert)

    İnsanlara təsir göstərməyin 8 əsas üsulu ilə tanış olaq

    İnsanlara təsir göstərməyin 8 əsas üsulu ilə tanış olaq

    Məhsuldar bir gündəlik plan yaratmağın 4 sirri

    Məhsuldar bir gündəlik plan yaratmağın 4 sirri

  • Gündəlik
    Azərbaycanın ikinci böyük elektrik stansiyası təmir edilir  

    Azərbaycanın ikinci böyük elektrik stansiyası təmir edilir  

    Hikmət Mirzəyev Səlcuq Bayraktaroğlu ilə görüşüb

    Hikmət Mirzəyev Səlcuq Bayraktaroğlu ilə görüşüb

    Azərbaycanda Ramazan ayı başlayıb

    Azərbaycanda Ramazan ayı başlayıb

    İstanbulda məşhur körpü Azərbaycan bayrağının rənglərində işıqlandırılıb

    İstanbulda məşhur körpü Azərbaycan bayrağının rənglərində işıqlandırılıb

    LightUp Training Platform olaraq bütün izləyicilərimizi və Azərbaycan xalqını 8 Noyabr Zəfər Günü münasibətilə təbrik edirik.Zəfər sənindir, Azərbaycan!

    LightUp Training Platform olaraq bütün izləyicilərimizi və Azərbaycan xalqını 8 Noyabr Zəfər Günü münasibətilə təbrik edirik.
    Zəfər sənindir, Azərbaycan!

    İlham Əliyev Füzuli şəhərində ikinci yaşayış kompleksinin təməlini qoyub.

    İlham Əliyev Füzuli şəhərində ikinci yaşayış kompleksinin təməlini qoyub.

    Cəmi 3 ay əvvəl “problem yoxdur” demişdi – Bu gün isə bank bağlandı

    Cəmi 3 ay əvvəl “problem yoxdur” demişdi – Bu gün isə bank bağlandı

    ƏLİYEVİN 20 İLLİYİNDƏ VURDUĞU TARİXİ  MÖHÜR – MİATSUM SÜQUT ETDİ !

    ƏLİYEVİN 20 İLLİYİNDƏ VURDUĞU TARİXİ MÖHÜR – MİATSUM SÜQUT ETDİ !

    2400 illik ölümün müasir texnologiya ilə adınlaşdırılması.

    2400 illik ölümün müasir texnologiya ilə adınlaşdırılması.

No Result
View All Result
Lightup.az

Mərkəzi Bankların tarixi və funksiyası

Şahlı Cəlilov by Şahlı Cəlilov
18 Dekabr 2021
in İqtisadiyyat
0
Share on FacebookShare on Twitter

Orta əsrlərdə Vatikana bağlı kilsələrin müqəddəs torpaqlara səfərləri zamanı zəvvar namizədlərinin qiymətli əşyalarını qorumaq üçün dövrün ehtiyaclarına uyğun olaraq doğulan qurumlar olan banklar qaçılmaz olaraq bu işə qarışan maliyyə ilə maraqlanıb maraqlanmamasından asılı olmayaraq, əsrlər boyu hər bir insanın həyatında bu və digər şəkildəyer almışdır. Bu gün müxtəlif kommersiya, maliyyə və təsərrüfat fəaliyyəti ilə məşğul olan təşkilatlar olan banklar fiziki şəxslərə və təşkilatlara kreditlər ayırır, onların depozit hesablarını qoruyur, kapital, pul və kreditlə bağlı hər cür əməliyyatları həyata keçirə bilirlər. Banklar həm səhmdar cəmiyyətlərə, həm də dövlətlərə aid ola bilər. Bu banklardan başqa maliyyə dünyasının mərkəzində dövlətin pul siyasətinə birbaşa təsir edə biləcək daha bir orqan var: Mərkəzi Banklar. Mərkəzi bank (ehtiyat bankı, pul orqanı), bir ölkənin və ya bir qrup ölkələrin pul siyasətinə cavabdeh olan qurumdur. Mərkəzi bankın əsas məqsədi valyuta və pul kütləsinin sabitliyini qorumaqdır. Bununla belə, mərkəzi bankların bank sektorunun son kreditoru olmaq və faiz dərəcəsinə nəzarət etmək kimi vəzifələri də var.

Bundan əlavə, Mərkəzi Bankın ehtiyatsızlıq və saxtakarlığa qarşı banklara və digər maliyyə institutlarına nəzarət etmək kimi səlahiyyətləri ola bilər. Mərkəzi bankların mövcudluğu və sabitliyi ölkə iqtisadiyyatı üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Bu səbəbdən xüsusilə II. İkinci Dünya Müharibəsindən sonra yenidən qurulan dünya iqtisadiyyatında Mərkəzi Bankların əhəmiyyəti kifayət qədər yüksək idi. 17-ci əsrdə bütün Avropa qitəsinə yayılan kiçik banklar öz sikkələrini çap edərək Avropada kommersiya qarışıqlığına səbəb oldular. Dövrün Avropasında merkantilizmin təsirləri ağır olduğu üçün ticarətdəki bu valyuta qarışıqlığı merkantilistlərə və hökumətlərə mənfi təsir göstərmişdir. Bu səbəbdən Mərkəzi Bankların tarixi hökumətlərin ticarəti dəstəkləmək üçün valyuta birliklərinə daha çox əhəmiyyət verməyə başlaması ilə başladı. İlk mərkəzi bankların funksiyası regionda dominant valyutaların sayını 1-ə endirməklə ticarətdə pul ittifaqını təmin etmək idi. Beləliklə, bölgədə ticarət vahid valyuta vasitəsilə asanlaşdırıldı. 1609-cu ildə ilk Mərkəzi Banka bənzər qurum olan Amsterdam Bankı yaradıldı. Ancaq bu bank 1819-cu ildə müharibə borcları və Hollandiya “East India Company”nin ödəyə bilmədiyi üçün müflis oldu. 1609-cu ildə ilk Mərkəzi Banka bənzər qurum olan Amsterdam Bankı yaradıldı.

İsveç Reichsbank bu gün ən qədim mərkəzi bank hesab olunur. 1656-cı ildə Stockholms Banco ciddi dövlət nəzarəti altında olsa da, İsveç hökuməti tərəfindən özəl bir quruma çevrildi. Dövlət sərvətinin böyük hissəsini banka yatırırdı. Hal-hazırda Stokholmda hökumətin gəlirlərini dəstəkləyir. 1694-cü ildə İsveç Reyxsbankı kimi İngilis Bankası anonim şirkət olaraq qurulmuşdur. Onun ən mühüm vəzifəsi dövlətə borc vermək idi. Sonrakı illərdə Avropada dövlət borclarını maliyyələşdirmək üçün başqa mərkəzi banklar yaradıldı. Bu illərdə mərkəzi bankların funksiyası dövlətə borc verən səhmdar qurumlar olmaq və dövlətin rəsmi pul vahidini çap etmək idi. 19. Əsrin maliyyə böhranlarından sonra bank işini təhdid edən əskinasların dəyəri ilə bağlı problemlər yarandı və bu problem əskinasları buraxan mərkəzi bankların özlərini narahat edirdi. Bu problemlərə görə mərkəzi banklar çap edilən sikkələrin dəyərini qorumaq üçün əskinasları əvvəlcə sikkəyə, sonra isə davamlılığına görə qiymətli metallara çevirərək təmin edərdilər.

1844-cü ildə “Peel Bank Document” ilə bütün əskinasların İngiltərədə ilk dəfə olaraq İngiltərə Mərkəzi Bankı tərəfindən tamamilə qızıl örtüklü olması qanuni olaraq təyin olundu və bu təcrübə qısa müddətdə bütün Avropaya yayıldı. Mərkəzi Bankların bunu hədəfləməkdə əsas məqsədi valyutanın dəyərinin sabitliyini təmin etmək olub. Zaman keçdikcə kağız pulların miqdarı dəmir pulların və qiymətli metalların miqdarını aşdı və Birinci Dünya Müharibəsi ilə bu təcrübədən imtina edildi. Birinci Dünya Müharibəsindən sonra işsizlik və qiymət qeyri-sabitliyi mərkəzi bankların dünya iqtisadiyyatı tarazlığının qorunmasında daha çox əhəmiyyət qazanmasına səbəb oldu. Bu hadisələr 1929-1933-cü illərin iqtisadi böhranı zamanı özünü büruzə verdi.

İkinci Dünya Müharibəsindən sonra ölkələrin Mərkəzi Banka təsiri daha da artdı. Dövlətlər iqtisadi böhranı həll etmək və mərkəzi bankları milliləşdirmək üçün mərkəzi banklara təzyiq göstərməyə başladılar. Nəticədə əksər ölkələrdə mərkəzi bankların müstəqillik statusu itirildi və mərkəzi banklar hökumətin qərarlarına uyğun fəaliyyət göstərməyə başladılar. Bu gün mərkəzi banklar keçmişlə müqayisədə ümumiyyətlə daha müstəqil olsalar da, bəzi ölkələrdə hökumətlərin müəyyən  səbəblərdən mərkəzi banklara təsir göstərdiklərini hələ də müşahidə etmək olar.

Mərkəzi Bankın Bugünkü Vəzifələri

Bir neçə əsrlik tarixində mərkəzi bankların funksiyaları ciddi dəyişikliklərə məruz qalmamışdır. Mövcud olan bir çox pul vahidini birləşdirən qüvvə kimi ortaya çıxan mərkəzi bank termini bu gün də valyutaların dəyərinin qorunmasına cavabdeh olan orqan kimi mövcud olmaqda davam edir. Bu gün mərkəzi banklar öz valyutalarını qorumaq üçün müxtəlif üsullara müraciət edə bilərlər. Bu yollardan ən məşhuru pul siyasətinin faiz dərəcəsidir. Money Politics; pul təklifinin idarə edilməsi və ya valyuta bazarı əməliyyatlarından istifadə etməklə iqtisadiyyata rəhbərlik edən hökumət, mərkəzi bank və ya pul-kredit orqanıdır. Mərkəzi banklar isə pul siyasətini faiz-inflyasiya-dərəcəsi üçlüyü üzərində quraraq öz valyutalarının dəyərini qorumağa çalışır və bunu inflyasiya və valyuta məzənnələrini müşahidə edərək faiz dərəcəsinə qərar verməklə edirlər.

Bundan başqa, mərkəzi bankın digər vəzifəsi qiymət sabitliyini təmin etməkdir. Mərkəzi banklar inflyasiya səviyyəsini müəyyən səviyyədə saxlamaqla qiymət sabitliyini qorumaqla yanaşı, məsul olduqları valyutanın dəyərini və alıcılıq qabiliyyətini artırmaqla da məsuliyyət daşıyırlar. Əksər hallarda qiymət sabitliyini təmin etmək üçün inflyasiyanın 1-5% civarında saxlanılması qiymətlərin yüksək dalğalanma göstərməsinin qarşısını alacaq. Mərkəzi banklar yüksək inflyasiya ilə yanaşı, mənfi inflyasiya da adlandırılan deflyasiya ilə mübarizə aparır. Deflyasiya inflyasiyadan fərqli olaraq məhsul qiymətlərinin zamanla aşağı düşməsi kimi müəyyən edilir. İlk baxışdan gözəl və arzuolunan səslənsə də, deflyasiya ölkə iqtisadiyyatı üçün də çox təhlükəlidir.

Nəticə

Mərkəzi banklar bir neçə əsrdir ki, ölkələrin iqtisadiyyatında və valyutalarında mühüm rol oynayıblar. Xüsusilə 20-ci əsrin əvvəllərindən başlayaraq irili-xırdalı iqtisadi böhranlar, maliyyə çöküşləri və pul siyasətinin qeyri-sabitliyi mərkəzi bankların əhəmiyyətini günü-gündən artırmışdır. Bu gün mərkəzi banklar məsul olduqları valyutanın sabitliyini qoruyub saxlamaqla, xüsusən də məzənnə-inflyasiya-faiz nisbətində məsuliyyət daşıyırlar.


Oxunub: 1. 506
Tags: bankdəyərfaizinflyasiyapul
Previous Post

The social dilemma

Next Post

Tələbələrin təqaüdü artırıldı

Şahlı Cəlilov

Şahlı Cəlilov

Next Post
Tələbələrin təqaüdü artırıldı

Tələbələrin təqaüdü artırıldı

Bir cavab yazın Cavabı ləğv et

Sizin e-poçt ünvanınız dərc edilməyəcəkdir. Gərəkli sahələr * ilə işarələnmişdir

Axtar

No Result
View All Result

Facebook

Çox oxunanlar

  • Psixologiya kitablarından seçilmiş 10 maraqlı fakt

    Psixologiya kitablarından seçilmiş 10 maraqlı fakt

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • Azərbaycanın dünyadakı ilkləri

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • Kitablar haqqında 15 maraqlı məlumat

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • Sizi inkişafa aparacaq 10 Kitab

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • Wi-Fi və Modem ayarlarına giriş şifrəsini necə dəyişmək olar?

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
Lightup.az

© 2020-2021 Lightup.az

Saytın xəritəsi

  • Ana səhifə
  • Texnologiya
  • Kitab
  • Rubrikalar
  • LifeHack
  • İqtisadiyyat
  • Psixologiya
  • Gündəlik

Bizi izləyin

No Result
View All Result
  • Ana səhifə
  • Texnologiya
  • Kitab
  • Rubrikalar
  • LifeHack
  • İqtisadiyyat
  • Psixologiya
  • Gündəlik

© 2020-2021 Lightup.az